GEMENGD GEBOUW SINT-JANS-MOLENBEEK
cuypers & Q architecten






Architectenkantoor: cuypers & Q architecten
Aantal bestede uren: 924 uren
DE ARCHITECTUUROPDRACHT
Locatie: Koolmijnenkaai 86, 1080 Sint-Jans-Molenbeek
Opdrachtgever: Gemeentebestuur Sint-Jans-Molenbeek
Jaar: 2015
Type opdracht: Overheidsopdracht
Waaruit bestond de opdracht?
Volledige opdracht voor de passiefbouw van een gemengd gebouw met huisvesting, een sportuitrusting, een structuur voor kinderonthaal en ondergrondse parking.
HET ONTWERP
Wat zijn volgens u de sterke punten van uw ontwerp?
Deze opdracht bestond erin om een uitgebreid programma van eisen op één plek in het hart van Molenbeek te voorzien. Eén van onze uitgangspunten was de focus op de sociale interacties in het gebouw. We hebben een routing d.m.v. trappen voorzien, zodat je het gebouw kan beleven doorheen die wandeling. Elke laag heeft een duidelijk eigen karakter, maar alle lagen zijn onderling diagonaal verbonden om de sociale cohesie te bevorderen. De doorzichten onderstrepen de ruimtelijkheid van het project en vergroten de betrokkenheid van alle partijen. Het is vooral in de publiekszone dat de diagonale doorzichten duidelijk zijn en doorwegen. Door die verbindingen maken we het mogelijk om als toeschouwer of bezoeker van het gebouw te zitten, wachten, werken, ontspannen in de lounge-ruimten en tegelijkertijd toch deel uit te maken van de activiteiten in de verschillende clubs en zalen. We noemen deze ruimten de ‘pleinen’ van het gebouw omwille van hun polyvalente invulling, hun informeel en publiek karakter.
De inkomhal fungeert eveneens als een publiek ontvangstplein, met als doel een drempelloze verbinding te maken. De gevel is dieperliggend geplaatst op straatniveau zodat er een verbrede stoep ontstaat die de inkom markeert en toe laat om veilig en droog te wachten of het gebouw te betreden.
De bovenste lagen van het gebouw werken als een soort dorpskern, samen in een trapsgewijze afbouw met maximale aandacht voor de buitenkwaliteit. Op het dak, als bekroning, voorzien we de woonfuncties. Naast de gevraagde woning van 150m² suggereren we drie extra woningen om de sociale cohesie te versterken en het woonaandeel in het project te vergroten. De woningen hebben een collectieve tuinzone geschikt voor Urban Farming en genieten mee van de open groene ruimte van de kinderopvang.
Vanuit een slimme organisatie en een doordachte constructie ontstaat een gebouw dat meer is dan de stapeling van haar functies alleen. De functies zijn in de stapeling ingeplant volgens ruimtelijke logica, van meer privaat bovenaan, naar meer publiek onderaan. De woningen en crèches bovenaan worden in houtmassiefbouw opgetrokken; wat garant staat voor zowel een lichte als bijzonder duurzame structuur. In de twee verdiepingen eronder zijn de kleinere sportzalen ondergebracht tussen vier spanten, die zichtbaar zijn over de volle twee verdiepingen. Daaronder een dubbelhoge sportzaal die tot één verdieping onder het terreinniveau zakt en dankzij de betonnen vakwerken op niveau +1 en +2 een volledig plan libre krijgt. Volledig onderaan is ondergrondse parking voorzien.
Tenslotte is de ambitie inzake duurzaamheid groots: een levensvatbare gebouw maken dat een inspirerende en stimulerende omgeving vormt voor alle gebruikers en bezoekers. Een gebouw dat volgens het principe van universeel ontwerp voldoet aan de Passiefhuis-standaard, CO2-neutraal is en een deel van de benodigde energie zelf opwekt. Een gebouw dat inzake globale duurzaamheid een internationale referentie is.
HET WINNEND ONTWERP
Welk bureau haalde de opdracht uiteindelijk binnen?
Bogdan & Van Broeck Architects
Werd dit project uiteindelijk gerealiseerd?
Ja
Evaluatie van het behaalde resultaat:
uit het juryverslag:
De keuze voor de inplanting van de foyer en cafetaria aan de straatkant viel in de smaak bij de jury, omdat het de mogelijkheid biedt om positieve activiteiten langst het kanaal te tonen. Een gevel die inspringt, biedt een verbreding van het voetpad en komt uitnodigend over op voorbijgangers. De sociale controle van de voornaamste toegang voor het publiek via een cafetaria die geopend kan worden langs de weg wordt interessant bevonden.
Ook de zaal voor boks en gevechtsporten is gelegen langs de straat, zodat trainingen zichtbaar zijn vanaf het kanaal. Ze is voorzien van een ruimte mezzanine die het mogelijk maakt om de gevechten in de centrale ring te bekijken. In de grote polyvalente sporthal bieden we bezoekers eveneens de mogelijkheid om te supporteren voor de spelers vanop de tribune in de dubbelhoge ruimte. Een ruimte die visueel sterk in verbinding staat met de inkomzone met cafetaria aan de straatzijde.
Verder werd de inplanting van de kinderdagverblijven en woningen in rijen positief onthaald omdat ze een grote groene zone vrijmaken en een nieuwe gevel tot stand brengen die geniet van het licht uit het zuiden.
Omwille van de architecturale en landschappelijke kwaliteit van de hoofdgevel en de goede integratie in de stedelijke context, scoort het gebouw hoog op het criteria stedelijkheid. De gevel is een weerspiegeling van de ruimtelijke verdeling van het programma binnen het gebouw; een benadering die overigens voortvloeit uit het beoogde bouwsysteem.
De jury waardeert dat de draagstructuur op een actieve en visuele manier bijdraagt tot de uitdrukking van het gebouw. De keuze voor een bouwsysteem samengesteld uit 3 soorten draagstructuren die over elkaar heen zijn geplaatst, beantwoordt aan de logica’s die verboden zijn met het soort programma dat erin ondergebracht is.
De presentatie was niet openbaar en er werd geen evaluatie, tentoonstelling, infomoment ingelast, dus het is niet duidelijk wat de oplossingen van de teams (of van het winnende project) zijn.
realisatie van een volksrestaurant, kinderopvang en administratief centrum voor het zorgbedrijf
INOFORMA ARCHITECTS
350 UREN
Académie Nationale de Formation aux Métiers du Golf au Royal Golf Dar Es-Salaam
AWAA for cwarchitects
367 UREN
masterplan en beeldkwaliteitplan voor het centrum van Begijnendijk
Goossens & Partners architecten en ingenieurs + NuvolaB (It)
386 UREN
Ontwikkeling site Gemeentelijke Bibliotheek - Gemeentelijke Basisschool
Architectenbureau Baro
450 UREN
Volledige studieopdracht voor de grondige renovatie en uitbreiding van het zwembad van Oostende
architectenbureau Serck
672 UREN
Wedstrijdontwerp Uitbreiding Fase 4 & Masterplan
TV - A+R Architecten en Architectengroep JANSSENS bvba
210 UREN
masterplan voor de omgeving van het Stübenpark in Duinbergen
Goossens & Partners architecten en ingenieurs + NuvolaB (It) en Technum (infrastructuur)
677 UREN
landschappelijke brug voor langzaam verkeer
Goossens & Partners architecten en ingenieurs + NuvolaB (It.) en Technum
561 UREN
Sociale assistentie appartementen Antwerpsesteenweg
Goossens & Partners architecten en ingenieurs + Artex
450 UREN